Kişinin yasevimliığı toplum ortamında kıymeti olan , kapasite, hareket ve öbür davranış biçimlerini geliştirdiği süreçlerin tümüdür.
Yetişek, önceden saptanmış esaslara nazaran insanların davranışlarında belli gelişmeler esenlamaya yarayan planlı etkisinde bırakır sürecidir.
Yetişek; kişinin davranışlarındaki yaşantısı yoluyla kasıtlı olarak ve isteyerek değteamülme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü kabilinden eğitimin bir çok tanımı dokumalabilmektedir. Fakat, hasetmüzde çoğunlukla yeğleme edilen tanım:
“Kişinin davranışında, kendi yaşantısı yoluyla ve kasıtlı olarak matlup yönde( eğitimin ammaçlarına mütenasip ) değteamülme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu teşhis nazaran;
· Yetişek bir süreçtir.
· Yetişek sürecinde, kişinin davranışlarının matlup yönde değteamültirilmesi ammaçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki değteamülme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Yetişek sürecinde kişinin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç zemin öğesi vardır.
1. Ammaç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Değerlendirmeler
Yetişek ammaçla başlar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam değer ve değerlendirme ile son bulur. Sürecin bu mantığı parçalanmamış kültürler bağırsakin ayrımsızdır. Ammaçların içinde ne olduğu ve öğrenme bağırsakin kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre nazaran değteamülebilir, lakin sürecin doğbirliı değteamülmez.
Yetişek kapsamı ve tanımlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih süresince birçok filozof ve terbiyeci, eğitimin ne evetğuna dair farklı farklı tanımlamalarda bulunmuştur. Hasetmüzde ise eğitimin kabul edilen ölçünlü tanımı şudur: Yetişek, kişinin davranışlarında kendi yaşantıları yoluyla kasıtlı olarak istendik davranış değteamülikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanımlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu tanımlamanın ortamında eğitime dair temelı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları yoluyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış değteamülikliği” ve “süreç” kabilinden kelimeler eğitimin asıl taşlarıdır.
Yetişek, kişi bağırsakin hayat boyu devam eden bir süreçtir ve davranışlarda değişiklik meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise kişinin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik yani beklentilere ve hedeflere mütenasip olabileceği kabilinden istenmedik yönde de gelişebilir. Yetişek sürecinin teamülletilmesi ise kasıtlı yani programlı ve programlı olabileceği kabilinden gelişigüzel de olabilir. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal eğitim bilimi, gelişigüzel meydana getirilen eğitime ise informal eğitim bilimi denir. Daha açıklayıcı bir örnek verirsek ekol, dershane, eğitim bilimi merkezleri kabilinden mekânlarda verilen eğitim bilimi formal; kişinin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı olmayan eğitim bilimi ise informal eğitidir. şu demek oluyor ki eğitim bilimi yalnızca okullardaki öğrenmelerle sınırlı değildir.
Yetişek Türleri
Yetişek türlerine nazaran sınıflandırıldığında formal ve informal eğitim bilimi yürütmek üzere dü tür ortaya çıkar. Formal eğitim bilimi okullarda ya da kurumlarda belli bir düşünce ve program çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu eğitim bilimi tipinin belli bir amacı vardır. Bu düzende eğitim bilimi süreci yönetimsel bir kadro ve eğitmenler aracılığıyla planlanır. İnformal eğitim bilimi ise tabiatıyla gelişen hesapsız ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki birey bu eğitimi sosyal çevresinden gizil olarak edilir.
Yetişek Sistemi
Yetişek, bir yöntem olarak ele tuzakındığında ise eğitim bilimi sisteminin üç zemin ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, süreçler ve çıktılardır. çaykara; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, çatı, tesisat, maliyet, personel kabilinden fiziksel unsurlardır. Müddetç; ekol ortamında meydana gelen dersler, öğrenme yaşantıları ve ibret aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde ihtisas, yeterlilik, yetki, sınav özları kabilinden matlup davranış değteamüliklikleridir.